Oorlog is een handeling van de man; het verstand van de man ontwikkelt dit; het is het werk van de man. Mannen hebben een heerschappij doen ontstaan, door het buitensluiten van de vrouw op zowel culturele als sociale terreinen. Door de overheersing van de man is er fascisme ontstaan en hierdoor automatisch ook oorlog.’’W.Wolf.
Een vredesonderhandeling is een lang traject, omdat partijen beiden hun wil voorleggen en uiteindelijk samen door één deur moeten gaan. Bijvoorbeeld in de Filippijnen met de MILF heeft het 15 geduurd, in Sri Lanka met de LTTE 10 jaar, in Soedan met de SPLA 11 jaar en in Colombia met de ELN 27 jaar.
Als er onderhandelingen beginnen, kan dat maanden of zelfs jaren duren. Bijvoorbeeld in Colombia heeft de overheid met de ELN van 1991 tot en met 2007, 6 keer onderhandelingen moeten aangaan.
Rond 1960 zijn er 82 vuurgevechten niet tot een oplossing gekomen en de overige zijn gedeeltelijk of niet opgelost. Er zijn er slechts 7 beëindigd, doordat 1 partij de overwinning kreeg.
Elk vuurgevecht heeft een eigen reden en grenzen
Om vrede te sluiten is de kracht van de vrouw noodzakelijk. In alle ernstige situaties zoals een oorlog houdt de vrouw de familieleden bij elkaar. Tevens zorgt de vrouw voor stabiliteit tijdens chaos en het dwingend verlaten van de woonplaats. Gedurende de overlegprocedure moeten de eisen en wensen van de vrouw worden geaccepteerd. Om een vredesproces te sluiten is de deelname van de vrouw aan dit proces niet een optie maar een noodzaak. Helaas heeft de vrouw in dit vredesproces haar rol nog niet geheel kunnen vervullen. In Ierland, Spanje, Bosnië, Kenia, Burundi, Nepal, Filippijnen, Guatemala, El Salvador, Palestina en in circa 100 landen heeft de vrouw tussen 1990 en 2012, in 582 vredesonderhandelingen haar rol minimum kunnen vervullen. In het jaar 2000 is met ondersteuning van de VN, zijn de rechten van de vrouw erkend.
Artikel 1325 van de VN veiligheidsraad luidt als volgt:
‘’De vrouw moet een centrale rol spelen om de vrede te waarborgen en te handhaven. Als de vrouw meer zeggenschap krijgt over het besluitvormingsproces, dan zouden de gewapende conflicten worden geminimaliseerd.
Om de landelijke betrokkenheid rondom het vredesproces te vergroten, zal de lokale vrouwenbeweging zich moeten uitbreiden.
Soortgelijke verdrag van Skopje:
‘’Zowel lokaal als landelijk om het democratisch tekort weg te werken , wordt er hard gewerkt aan de vrouwenemancipatie om de vredesonderhandelingen in de gewenste richting te sturen: hierbij is het noodzakelijkheid dat een ieder zich zodanig ontwikkeld op zowel sociaal als cultureel terrein voldoende ontwikkeld. Dit zorgt voor uitsluiting op het gebied van geslacht.’’
Ongeacht welke functie de vrouw heeft (guerrillastrijder of vredesbemiddelaar), het kan niet ontkend worden dat ze geen ervaring hebben.
Als de belangrijke rol van de vrouw wordt erkend, dan worden de gewapende conflicten voorkomen. De vrouwen moeten hierbij gelijke rechten krijgen. De onderlinge conflicten van de verschillende geslachten zal na de oorlog ook worden voorkomen als dit wordt gerealiseerd. Het geweld tegen de vrouw moet worden voorkomen en de daders moeten worden gevolgd. Gelijkheid tussen de man en de vrouw moet worden gestimuleerd. Bij deze besluiten heeft de VN veiligheidsraad een grote rol gespeeld. De helft van de wereldbevolking bestaat uit de vrouw. Ze moeten hierbij in gelijke mate als de man een rol spelen. Echter, krijgt de vrouw een kleine vertegenwoordigingsbevoegdheid. Als de vrouwen worden buitengesloten worden bij dit vredesproces, dan zal de vrede niet ontstaan. De belangrijke rol van de vrouw is bewezen. Uit artikel 1325 van de VN Veiligheidsraad blijkt dit ook. Hierbij een aantal geregistreerde voorbeelden: Buiten het politieke strijdtoneel is het mogelijk dat de vrouwen zich verenigen om hun doeleinden te bereiken: Denk hierbij aan 1997, waarbij in Argentinië de mensenrechten waren geschonden en de moeders van Paza de Mayo hiertegen in opstand kwamen.
De zaterdagsmoeders in Istanbul bij de Galataschool voeren demonstaties, ook de vredesmoeders die jaren activiteiten voeren zijn hierbij betrokken. Denk ook hierbij in Palestina en Israël.
‘’We hebben woorden te zeggen en kracht voor oplossingen’’ zeggen 122 bekenden voor de vrede van de vrouw. Als de vrouwen meer betrokken worden bij dit proces, dan kunnen ze door hun middelen veel bijdrage leveren. Dit moet zich lokaal verspreiden.
Obstakels en moeilijkheden
Eigenlijk is het heel makkelijk om vrouwen te betrekken bij dit vredesproces, bijvoorbeeld door vernieuwingen op het gebied van bureaucratie. Echter, is er nog niet gebleken wat het effect is als de vrouw meer betrokken wordt. Op een of andere manier wordt het onnodig gevonden om de vrouw te betrekken.
De vrouwen voeren steeds meer activiteiten om voor vrede op te komen. Bijvoorbeeld tijdens de Arabische lente in Egypte kwamen de vrouwen in opstand, terwijl in de Grondwetcommissie geen één vrouw lid was.
De vrouwen zullen zowel op lokaal als internationaal niveau veel bijdrage leveren voor de vrede. Echter, maakt de vrouw veel moeilijkheden mee om een plek te veroveren voor hoge functies. In Zuid-Ierland werd in 1990 tijdens de vredesonderhandelingen niet eens nagedacht om de vrouw hierbij te betrekken. Echter, Mandela is een voorstand voor gelijkheid tussen de man en vrouw en heeft dit vaak benadrukt. In 1994 werd tussen Britten en Ierland ‘staakt het vuren gehouden’. De vrouwen hebben meer dan 20 jaar het geweld binnen huis, aanranding en verkrachting willen voorkomen. Mandela heeft vaak aangegeven dat vrouwen meer betrokken moeten raken bij vredesonderhandelingen. Om een succesvolle verandering te boeken, moet iedereen zijn gedrag veranderen. ‘’ Het gedrag van vrouwen als mannen moeten veranderen’’, vindt Mandela.
Wat is de rol van de vrouw in de vredesonderhandelingen?
De vrouw heeft vergeleken de man een andere ervaring in de oorlog. Om een goede oplossing te krijgen, moet er goed gekeken worden naar de verschillen. Om de vrouw gelijk belangrijke functies te geven, leidt niet automatisch tot vrede. Virgina Wolf is een belangrijke feminist geeft ook aan dat vrouwen anders zijn dan de man en juist omdat ze anders zijn hun hulp ook anders is. ‘’De oorlog voorkomen gebeurt niet door woorden en manieren te herhalen, maar door nieuwe methoden en woorden te ontwikkelen.’’ Vrouwen doen revolutionaire voorstellen, terwijl mannen bij het traditionele blijven. Echter, zijn deze twee methoden van belang om de vrede te ontwikkelen. Verschillen verrijken juist dit proces. Vrouwen maken dit geweld mee en kunnen dit dus het beste analyseren en commentaar geven. Ze spreken uit gevoel en ervaring. Daarom is de vrouw de enige optie om vrede te realiseren.
Aknur AYDIN/GULE SÖKER
