Deze vragen worden sinds afgelopen jaren vaker gesteld. Een groep Britse archeologen beweerden in 2003 de mummie van de legendarische koningin Nefertiti gevonden te hebben. De ontdekking viel als een bom in de wetenschapswereld. Voor Joan Fletcher, die het onderzoek sinds 12 jaar voortzette, was het een droom die uitkwam. Toch blijft het een mysterie of dat ook echt daad•werkelijk de mummie van Nefertiti is. Vele Egyptologen blijven scep•tisch hierover. Vooral de Egyptische autoriteiten wijzen haar theorie af.
Het mysterie rondom Nefertiti blijft niet hierbij natuurlijk. Sinds de ontdekking van haar beroemde buste is zij een obsessie geworden voor veel egyptologen. Er is veel over haar geschreven en gezegd, maar niet een keer wordt vermeld wat haar afkomst zou kunnen zijn. Een grote kans bestaat dat zij een Mitannische prinses was die door politieke redenen met farao Amenhotep IV (Achnaton) is getrouwd. Haar naam betekent “de schone ( perfecte) vrouw is gekomen”. Vanwege de betekenis van haar naam denken vele weten•schappers dat zij inderdaad een buitenlandse prinses zou kunnen zijn. Gezien het feit dat Mitanni de voorouders van Koerden waren kan zij van Koerdische afkomst geweest zijn.
Van Koerdische prinses tot Egyptische koningin
Historisch is bekend dat Mitanni en Egypte politieke en economis•che bondgenoten waren. In die periode was het heel gebruikelijk dat er diplomatieke huwelijken plaatsvonden tussen Egyptische farao’s en Mitannische prinsessen. Vaak werd dit gedaan om vrede te sluiten of om economische relaties tussen beide rijken te verstevigen. Nefertiti was de dochter van de Mitanni koning Tushratta, Tadukhipa. De Prinses trouwt eerst met Amenhotep III, de vader van de latere farao Amenhotep IV ( Achnaton ). Een jaar na het huwelijk overlijdt Amenhotep III en wordt zijn toen 13 jarige zoon Achnaton de nieuwe farao. Achnaton neemt zowel de troon als de harem van zijn vader over, waaronder zijn toekomstige koningin. Nefertiti zou toen 17 jaar geweest zijn.
Vanaf de dag dat haar beroemde buste gevonden werd is zij de het onovertroffen symbool geworden van de schoonheid. De Egyptische Koningin Nefertiti doet na 3.500 jaar zelf vandaag de vele harten sneller kloppen. Haar schoonheid blijft onevenaren. Maar wie was zij in het echt? Kan zij echt een Koerdische prinses geweest zijn? En waarom verdwijnt de meest invloedrijke en machtige koningin van Egypte zomaar van de aardbodem met alle gegevens over haar?
Amenhotep IV ( Achnaton) en de nieuwe Koningin
Gelijk nadat Amenhotep IV (Achnaton ) de nieuwe farao werd van Egypte verandert hij het hele geloofssysteem en daarmee ook het lot van het land. Amenhotep IV gaat tot afschaffen van “oude Goden” en voert het monotheïsme in. Daarmee verandert hij in een klap het eeuwenoude Egyptische tradities en religie. Aton ( de Zonneschijf) wordt de enige God en daarmee begint een nieuw tijd•perk voor het land van Amun-Ra en vele andere afgedankte Goden. Achnaton verlaat Thebe, die al duizenden jaren de hoofdstad was geweest en laat een nieuwe bouwen in de woestijn. Hij geeft zijn nieuwe hoofdstad de naam Achetaton, met de huidige naam Tell El-Amarna. Door de meeste egyptologen worden de veranderin•gen verklaard vanuit de wens van Achnaton om de macht van de priesters in te perken. Hoewel deze theorie wel mogelijk is, lijkt het wat vergezocht. Vanuit de muurschilderingen is duidelijk te zien dat Achnaton zij God meer vanuit zijn overtuiging vereerde dan dat hij de macht van priesters wilde beperken. Hiermee duikt dan meteen ook een andere theorie op. Het is een feit dat Nefertiti een grote rol heeft gespeeld zowel voor als achter de schermen. Vaak wor•den Achnaton en Nefertiti als twee gelijken afgebeeld wat heel zelden of nooit eerder voorgekomen was dat een Koningin als gelijke van de farao werd afgebeeld.
Invloedrijke vrouw
Nefertiti was natuurlijk een Mitannische prinses. Het dan ook niet moeilijk om een verband te leggen tussen haar afkomst en het nieuwe religie die zij waarschijnlijk heeft “meegebracht”. Het is allang bekend dat de oude Koerden de Zon vereerden. Het is mogelijk dat Nefertiti degelijk een rol heeft gespeeld bij het ontwikkelen en in het leven roepen van deze nieuwe religie. Achnaton was nauwelijks geïnteresseerd in politiek en han•del. Hierdoor raakte het Egyptische rijk in economisch verval. Achnaton hield zich vooral bezig met religieuze vraagstukken en kunst
Daartegenover was Nefertiti een heel intelligente vrouw, vooral op het gebied van politiek en diplo•matiek. Haar echtgenoot is zo onder indruk dat zij zelfs zijn co-regentes wordt in laatste jaren van zijn bewind. Er wordt ook beweerd dat Nefertiti waarschijnlijk na de dood van haar man alleen zou hebben geregeerd onder een andere naam, namelijk Neferneferuaten Nefertiti.
De Ketterkoning
Hoewel Achnaton ook wel soms gezien wordt als een revolutionair, was hij beslist geen ideale koning voor zijn Rijk. Daarom heeft hij de bijnaam “de Ketterkoning” gekre•gen. Bij de tot dan toe machtige priesters van Amon en de andere Egyptische koningen was Achnaton begrijpelijkerwijze niet erg geliefd. Veel tempels van de andere goden werden gesloten. Dat leidde tot ontwrichting van de samenleving omdat de hele administratie van het land via de tempels had gelopen. Het bestuur dat ervoor in de plaats kwam was corrupt en vol willekeur. Op de gewone bevolking had de godsdiensthervorming nauwelijks invloed. De kunst echter onderging radicale veranderingen omdat de kunstenaar zich niet meer aan de oude strakke regels van het kanon hoefde te houden en bij zijn eigen scheppingskracht te rade kon gaan. Ook de schrijftaal veranderde en kwam veel dichter bij de gesproken taal te staan. De buitenlandse poli•tiek had te lijden van de interne spanningen die de Aten-hervorming opriep en vooral de Hettieten maakten daar gebruik van om hun invloed in de richting van Kanaän uit te breiden. Toch onderhield het hof van Amarna, getuige de Amarna-brieven die er van gevon•den zijn, uitgebreide diplomatieke betrekkingen, onder andere met de koning van Babylon en Mitanni.
De meeste egyptologen vermoe•den dat hij wellicht is vermoord door aanhangers van de verdreven Amoncultus. Dit zou zo zijn omdat het uitwissen en ongedaan maken van zijn daden vrijwel meteen na zijn dood begon. Dit zou wijzen op een gecoördineerde actie.
Nefertiti verdwijnt
Nefertiti had zes dochters gebaard, waarvan twee waarschijn•lijk tijdens een epidemie zijn overleden. Er wordt aangenomen dat zij enkel dochters baarde en dat dat de reden is dat Achnatons tweede vrouw Kiya meer geliefd werd dan zijzelf. Koningin Kiya was ook de moeder van de beroemde kind-farao Tutankhamon. Voor deze tweede vrouw is een mooie tempel opgericht. Op een gegeven moment verdwijnt Kiya echter. Er wordt door veel egyptologen vanuit gegaan dat een jaloerse Nefertiti haar heeft vermoord of laten vermo•orden. In het vijftiende jaar van Achnatons regering, het jaar 1336 voor het begin van de gebruikelijke jaartelling, verdween Nefertiti op mysterieuze wijze. Zowel de oorza•ak als de reden van haar verdwijn•ing zijn aanleiding geweest voor veel speculatie. Aangezien zij niet de enige is die in die periode verd•wijnt, is er een theorie die er van uitgaat dat er een epidemie of hongersnood heerste die ook onder de koninklijke familie veel slachtof•fers eiste. Na haar mysterieuze verdwijning wordt haar naam langzamerhand gewist van de geschiedenis. Dit gebeurt kort nadat Tutankhamon farao wordt en de traditionele godsdienst weer in ere stelt. De naam van de ket•terkoning en zijn geliefde koningin worden systematisch gewist, hun muurschilderingen en beelden vernield. Dit was natuurlijk niets anders dan een wraakactie van de Amon-priesters. Door deze wraakacties en plunderingen van grafrovers is er uiteindelijk heel weinig informatie over Nefertiti bewaard gebleven. Haar graf is nooit gevonden, ook al denken de Britten die gevonden te hebben. Egyptologen geloven dat de mum•mie van Nefertiti waarschijnlijk verplaatst is en op een geheime locatie is begraven. Dit om te voorkomen dat haar mummie het doelpunt zou worden van boze hoogpriesters en grafrovers. Nefertiti is waarschijnlijk op 36 jarige leeftijd overleden.
Hoe dan ook, Nefertiti was, is en blijft een mysterie.
Nieuwscentrum